Kính gửi: Các nhà khoa học, nhà quản lý
Từ năm 2004 đến nay, Viện Dân tộc học đã tái tổ chức thành công Hội thảo Dân tộc học Quốc gia thường niên, thu hút được sự tham gia hiệu quả của các nhà nghiên cứu, giảng viên, quản lý trong lĩnh vực dân tộc học và công tác dân tộc ở Trung ương và địa phương.
Tiếp nối kết quả của Hội thảo những năm qua, Hội thảo năm nay có chủ đề: “Một số vấn đề mới về dân tộc ở nước ta hiện nay”. Ngoài nguồn kinh phí thường xuyên được cấp từ Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, Hội thảo còn nhận được sự tài trợ từ Quỹ Đổi mới sáng tạo Vingroup (VinIF).
Mục đích của Hội thảo là góp phần: 1. Nhận diện những vấn đề mới về dân tộc ở nước ta hiện nay, nhất là ở vùng dân tộc thiểu số, biên giới, ven biển và hải đảo; 2. Đánh giá ảnh hưởng của các vấn đề mới về dân tộc ở nước ta đến phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững ổn định chính trị, bảo đảm an ninh quốc phòng; 3. Phân tích các nguyên nhân tác động và dự báo xu hướng của các vấn đề mới về dân tộc ở nước ta trong thời gian tới; 4. Cung cấp luận cứ khoa học cho việc hoạch định và thực hiện chính sách dân tộc, giải quyết tốt hơn các vấn đề dân tộc ở nước ta, đồng thời góp phần phát triển bền vững các tộc người, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc và xây dựng cộng đồng quốc gia - dân tộc Việt Nam trong bối cảnh đổi mới, hội nhập quốc tế hiện nay.
Trên cơ sở đó, Hội thảo tập trung vào một số chủ đề và nội dung chính sau đây:
Chủ đề 1: Những vấn đề lý luận mới trên thế giới và ở Việt Nam về dân tộc, tộc người, gồm: các khái niệm, quan điểm, lý thuyết, cách tiếp cận, phương pháp, định hướng/chủ đề nghiên cứu,…
Chủ đề 2: Những vấn đề thực tiễn mới về dân tộc trên thế giới và ở nước ta hiện nay, trên các lĩnh vực cụ thể, gồm các nội dung sau:
- Về an ninh, chính trị: Những vấn đề mới về ý thức tộc người và ý thức quốc gia - dân tộc; về quá trình tộc người và vai trò của các tộc người trong tiến trình phát triển của quốc gia - dân tộc Việt Nam; về quan hệ dân tộc, nhất là quan hệ giữa các tộc người với nhau và với quốc gia - dân tộc, quan hệ giữa người dân các tộc người với hệ thống chính trị và đội ngũ cán bộ; về hệ thống chính trị và đội ngũ cán bộ; về chính sách dân tộc và công tác dân tộc;…
- Về kinh tế: Những vấn đề mới về đời sống sinh kế, hoạt động kinh tế của các tộc người ở các địa phương trong nước và liên biên giới, xuyên quốc gia; những thay đổi về cơ cấu kinh tế và sự biến đổi sinh kế của các tộc người theo các lĩnh vực hoạt động cụ thể như: nông nghiệp, lâm nghiệp, thủ công nghiệp, công nghiệp, thương mại, du lịch, dịch vụ,...
- Về xã hội: Những vấn đề mới về thiết chế xã hội và quản lý xã hội; các vấn đề đói nghèo, việc làm, thu nhập; định kiến dân tộc và sự phân tầng xã hội; các giá trị xã hội, đồng thuận xã hội và an ninh con người ở các tộc người; các vấn đề mới về giáo dục, y tế, dịch vụ công, giới và gia đình; di cư và sự phân bố lại dân cư; tệ nạn xã hội và tội phạm;…
- Về văn hóa: Những vấn đề mới về văn hóa, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa tộc người trong phát triển văn hóa quốc gia đa dân tộc Việt Nam; những đặc điểm văn hóa truyền thống, sự giao lưu, tiếp biến văn hóa giữa các tộc người trong nước và liên biên giới, xuyên quốc gia; về mối quan hệ giữa văn hóa tộc người và xây dựng nền văn hóa quốc gia;...
- Về tôn giáo, tín ngưỡng: Những vấn đề mới trong đời sống tôn giáo, tín ngưỡng của các tộc người; mối quan hệ và những tác động của tôn giáo, tín ngưỡng đến bản sắc tộc người, đời sống tộc người, phát triển kinh tế, quản lý xã hội,…
- Về môi trường: Những vấn đề mới về môi trường, biến đổi khí hậu, quản lý và sử dụng các nguồn tài nguyên thiên nhiên; về đô thị hóa, công nghiệp hóa, hiện đại hóa và vệ sinh môi trường, ô nhiễm môi trường; về quản lý và sử dụng các nguồn tài nguyên thiên nhiên và cách ứng xử với biến đổi môi trường, biến đổi khí hậu của các tộc người;…
Chủ đề 3: Dự báo xu hướng và nguyên nhân tác động của các vấn đề mới về dân tộc ở nước ta hiện nay, như: chính sách, môi trường và tài nguyên thiên nhiên, biến đổi khí hậu, dịch bệnh Covid-19, giáo dục và đào tạo, thông tin và tri thức, chất lượng nguồn nhân lực, tôn giáo tín ngưỡng, văn hóa tộc người, quan hệ tộc người, các yếu tố khu vực và thế giới,...
Chủ đề 4: Ảnh hưởng của những vấn đề mới về dân tộc ở nước ta hiện nay đến phát triển kinh tế, ổn định chính trị và đồng thuận xã hội, bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa, quản lý tài nguyên thiên nhiên, bảo đảm an ninh quốc phòng,...
Chủ đề 5: Đề xuất các khuyến nghị về định hướng và nội dung nghiên cứu, các chính sách và giải pháp về công tác dân tộc, chính sách dân tộc ở nước ta trong bối cảnh phát triển mới của đất nước, khu vực và thế giới.
Để Hội thảo được thành công tốt đẹp, Viện Dân tộc học trân trọng kính mời cán bộ Viện viết bài tham gia Hội thảo Dân tộc học Quốc gia thường niên năm 2023 theo các chủ đề và nội dung nêu trên. Toàn văn các báo cáo đạt yêu cầu sẽ được chọn biên tập và xuất bản Kỷ yếu năm 2024 tại Nhà xuất bản Khoa học xã hội. Báo cáo xin gửi về địa chỉ email: viendantochoc@gmail.com trước ngày 20 tháng 10 năm 2023 để kịp chuẩn bị tài liệu phục vụ Hội thảo dự kiến tổ chức vào tuần đầu tháng 11 năm 2023 tại Hà Nội. Nhằm đảm bảo chất lượng và thể thức của bài viết để xuất bản, Viện Dân tộc học xin gửi kèm theo Thể lệ viết bài cho Hội thảo để quý vị tham khảo.
Cũng như năm trước, Kỷ yếu Hội thảo Dân tộc học Quốc gia thường niên năm 2022 với chủ đề: “Văn hóa tộc người trong xây dựng cộng đồng quốc gia - dân tộc Việt Nam hiện nay” có 45 bài đã được lựa chọn biên tập gửi tới Nhà xuất bản Khoa học xã hội. Tại Hội thảo năm nay, Kỷ yếu này sẽ chính thức được phát hành.
Mọi chi tiết xin vui lòng liên hệ qua e-mail: viendantochoc@gmail.com hoặc điện thoại trực tiếp với PGS.TS. Nguyễn Văn Minh - Viện trưởng: 097.502.8399 và TS. Bùi Thị Bích Lan - Phó Viện trưởng: 091.279.4888 hoặc TS. Nguyễn Thẩm Thu Hà - Trưởng phòng Phòng Quản lý khoa học: 098.528.6165.
Xin trân trọng cảm ơn!
VIỆN TRƯỞNG
PGS.TS. Nguyễn Văn Minh